نحوه عملکرد پمپ پریستالتیک:
پمپ پریستالتیک یا پمپ غلتکی از گروه پمپ جا به جایی مثبت می باشد. این پمپ ها دارای یک لوله قابل انعطاف (تیوپ) بوده که سیال در درون آن توسط چند غلطک به جریان در می آید.
اساس کار پمپ پریستالتیک بر اساس طبیعت حرکت ماهیچه ای بدن انسان است. حرکات انقباضی متناوب و سپس رها شدن ماهیچه ها در اطراف مسیر لوله ای که باعث حرکت محتویات داخل آن می شود.
پمپ پرستالتیک بزرگ و با فشار بالا، جهت پمپاژ سیالات با ذرات ساینده را اصطلاحاً Peristaltic Hose Pump (پمپ شلنگی) می نامند. پمپ های پریستالتیک توانایی تأمین دبی تا 50 m3/h و فشار 16 bar را دارا می باشند.
پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا در پمپ های سانتریفوژ همراه با افت زیاد خواهد بود. امروزه با توجه به شرایط خوب توربو پمپ ها سعی بر استفاده هر چه بیشتر از این پمپ ها می باشد. ولی به دلائل اقتصادی برای سیالات ویسکوزیته استفاده از این نوع پمپ ها مقرون به صرفه نیست . استفاده از پمپ های دوار، پیستونی یا غلطکی امکان پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا را فراهم می کند.
کاربرد پمپ های پریستالتیک:
در مواردی که نیاز به پمپاژ مایعات تمیز و استریل بوده مانند صنایع پزشکی و دارویی استفاده گسترده دارد.
پمپ پرستالتیک در پمپاژ سیالاتی که دارای مواد ساینده بوده و یا داراي ویسکوزیته بالامي باشند ، به دلیل اینکه سیال هیچ تماس با اجزاء فلزی پیدا نمی کند، گزينه مناسبي خواهند بود.
برخی از کاربردها عبارت اند از:
دستگاه های دیالیز
پمپ بای پس قلب
پمپ تزریق
آکواریوم ها (جهت تزریق مواد)
صنایع کشاورزی
صنایع غذایی
صنایع شیمیایی
صنایع ساختمانی (پمپاژ سیمان)
صنایع رنگ سازی
صنایع کاغذسازی (پمپاژ پالپ کاغذ)
صنایع پزشکی (بعنوان مثال تزریق فراورده های خونی)
صنایع داروسازی (بعنوان مثال تزریق ویتامین A و D)
آزمایشگاه ها
صنایع آب و فاضلاب
صنایع نظامی
متریال تشکیل دهنده ی پمپ:
تیوپ (Flexible tube):
از مواد پلیمری الاستومری قابل انعطاف مانند EPDM، پلی پروپیلن (PP) ، PVC، پلی اورتان (Polyurethane)، نئوپرن (Neoprene)، سیلیکون(Silicon)
تیوپ انتخابی در عین حال که باید مقاومت شیمیایی لازم را در برابر سیال پمپ شونده داشته باشد، می بایست مقاومت در برابر خستگی (خاصیت الاستیسته کافی) را نیز در سیکل های کاری داشته باشد.
مزایا :
در پمپ پريستالتيك به دلیل اینکه فقط بخش داخلی تیوپ با سیال در تماس می باشد برای انتقال سیالاتی نظیر: سيالات خورنده، سيالاتي با ذرات ساینده، سیالاتی که به تنش برش حساس بوده، سیالاتی که نیاز به شرایط استریل دارند و… مناسب می باشند .
سایر مزایا عبارت اند از:
تعمیرات و نگهداری آسان
فاقد قطعات سیل و آب بندی
معایب :
جریان غیر یکنواخت و پالس
مستهلك شدن تیوپ الاستومری
انواع پمپ پریستالتیک :
پمپ تیوپی (Tube Pump)
پمپ خارج از مرکز 360 درجه ای (360 Degree Eccentric)
پمپ شلنگی (Hose Pump)
پمپ وکیوم پریستالتیک
