بلوئر ها یا دمنده های هوا یکی از عوامل اصلی در فرآینده تصفیه فاضلاب های بهداشتی و صنعتی به روش هوادهی عمقی به کمک باکتریهای هوازی هستند. رشد و تکثیر این میکرو ارگانیسم ها و اکسیداسیون مواد آلی فاضلاب توسط آنها به حضور و مقدار اکسیژن محلول در لجن فعال بستگی دارد. جهت تامین هوای مورد نیاز مخازن هوادهی در سیستم های تصفیه آب و فاضلاب به روش هوادهی عمقی و یا بک واش(Back Wash) صافی های شنی و یا فیلترهای کربن اکتیو(کربن اکتیو) از دستگاه های هواده استفاده می شود که متداولترین آنها بلوئر(Blower) می باشد.
شرکت صنعتی پارس بلوئر در زمینه تامین انواع بلوئر در مدلهای روتس(Roots) و ساید چنل(Side Chanel) فعالیت دارد.برندهای زیادی در بازار موجود میباشندکه پرمصرف ترین آنها بلوئر ارزن ، پدروگیل، گرینکو، استریم و…می باشند که محصولات مربوط به کشورهای اروپای (آلمان ، اسپانیا،ایتالیا) وکشورهای چین وتایوان می باشند.
ساید چنل بلوئر که به نامهای ورتکس پمپ، regenerative بلوئر، بلوئر توربینی، ring blower رینگ بلوئر و ring compressor نیز نامیده می شود، دستگاهی است که جهت انتقال هوا یا گاز بدون روش جابجایی مثبت استفاده می شود. ساید چنل ها هم در حالت بلوئر(دمنده) و هم مکنده(وکیوم) به راحتی قابل استفاده می باشد.دستگاههای جابجایی مثبت مانند بلوئر های روتس که در انواع دو لوب یا سه لوب شناخته می شوند، با به دام انداختن بخشی از هوا و هدایت آن به جهت مورد نظر هم آنرا منتقل می کنند و هم فشار آنرا تغییر می دهند در حالیکه در دستگاه غیر جابجایی مثبت یا توربودینامیک هوا به صورت جدا جدا منتقل نمی شود و حالت پیوسته خود را دارد.
بلوئرها را می توان بر اساس ساختار و نوع عملکرد آن به چند بخش تقسیم می کرد:
۱ بلوئر تک مرحله ساید چنل :
این نوع از بلوئر ها بر اساس شکل پروانه و متغیر بودن فواصل بین تیغه ها با ایجاد توربولانس باعث مکش هوا یا گاز از قسمت ورودی و از دریچه خروجی عمل دمندگی را انجام می دهند ، این نوع بلوئر ها محدودیت هایی برای میزان فشار خروجی دارند ولی در صنایع هوادهی های کم عمق و کم فشار و همینطور سیستم های بادی مصرف فراوان دارند .
۲ -فن ها :
فن های دمنده و مکنده قادرند دبی هوای بسیار بالای تولید کنند ولی میزان فشار تولید فن خیلی کمتراز ساید چنل ها میباشد معمولا مصرف آن برای سیستمهای تهویه مطبوع و تصفیه هوا می باشد .
۳ اسکروبلوئر :
یک ماشین دو محوره بوده که با چرخش دو پیچ در داخل هم ایجاد مکش و دهش هوا می کند بیشترین مصرف این دسته از بلوئرها برای هوای فشرده با فشارخیلی بالا میباشد .
۴ -روتس بلوئر:
بلوئر روتس ماشینی دو محوره بوده که از یک پوسته و دو موتور دولوپ یا سه لوپ تشکیل شده است که با چرخش روتورها در داخل هم از یک طرف و ایجاد خلاء از طرف دیگر هوادهی می نماید این دسته از بلوئرها بر خلاف سایر بلوئرها دارای حجم هوادهی بسیار گسترده و فشار حداکثر تا ۱٫۵ بار می باشد که بیشترین مصرف را در صنایع تصفیه آب و فاضلاب و پرورش ماهی و میگو، اسید سازی ها ، صنایع فولاد سازی، انتقال مواد و سیستم های خلاء را دارند.
ساختار و ساختمان ساید چنل (بلوئر فن)
ساختار و ساختمان ساید چنل (بلوئر فن) بسیار ساده می باشد که آن را می توان به پنج بخش تقسیم کرد
۱- پروانه ساید چنل که اکثرا از جنس آلومینیوم و دارای پره های محیطی اطراف آن است.
۲- هوسینک یا پوسته ساید چنل که با فاصله کمی پروانه داخل آن می چرخد.
۳- الکترموتور که وظیفه ایجاد نیروی محرکه وانتقال نیرو به پروانه را دارد و پروانه به شفت آن متصل می شود و با توجه به دور موتورکه ۱۴۰۰یا ۳۰۰۰دور می باشدپروانه میچرخد، بطور معمول توان الکتروموتور ساید چنل ها از ۵۰۰ وات تا ۳۰ کیلووات می باشد. انتقال قدرت در ساید چنل بطور کوبل مستقیم می باشد ودر بعضی موارد از سیستم فولی تسمه استفاده میگردد.
۴- لوله ورودی سایدچنل که هوا یا گاز از این مجرا وارد دستگاه می شود و می توان روی آن از فیلترهوا جهت جلوگیری از ورود ذرات ریز به هوسینگ استفاده نمود.
۵- لوله خروجی ساید چنل که هوا یا گاز خروجی از هوسینگ از آن خارج می شود.
البته قطعات دیگری نیز در دستگاه سایدچنل مانند بیرینگها و هوابند هم وجود دارد.
مزایای بلوئر ساید چنل
ساید چنل ها و بلوئرهای روتس دارای محاسن بسیاری می باشند بعضی از مزایای ساید چنل که می توان به آن اشاره نمودعبارتند از : ابعاد کوچک و وزن کم بلوئرساید چنل و حمل و نقل آسان و نصب بسیار راحت، راندمان بالا، استهلاک بسیار کم، هزینه تعمیر و نگهداری پایین، طول عمر مفید بالا، صدای خیلی کم، جریان سیال بدون پالس و یکنواخت، قیمت مناسب، این موارد باعث میگردد خیلی از کارفرمایان و پیمانکارن جهت استفاده از این دستگاه تمایل بیشتری نشان دهند.
از طرفی با توجه به ساختارساید چنل و نحوه عملکرد این دستگاه حداکثر فشار در حالت کمپرسوری آن در حدود۸۰۰ تا۷۵۰ میلی بار می باشد که البته در سایدچنل های دو و سه طبقه امکان ایجاد فشار ۱۰۰۰ میلی بار نیز وجود خواهد داشت. همچنین ماکزیمم خلا یا وکیوم ساید چنل میتواندحدود ۶۰۰ میلی بار می باشد. که همین محدودیت ایجاد فشار و خلا و همچنین ظرفیت هوادهی کمتر از معایب سایدچنل ها نسبت به بلوئر های روتس می باشد.ولی در کل دستگاه ساید چنل برای محدوده دبی یا حجم هوا و فشاری که در بالا عنوان شد انتخاب بسیار خوبی می باشد.
کاربر دستگاه ساید چنل
دستگاه ساید چنل در صنایع کوچک و بزرگ بسیاری مورد استفاده قرار می گیرد از جمله:
استفاده در استخر های پرورش ماهی وهم زدن آب استخر
هوادهی تصفیه خانه های کوچک و متوسط
صنایع بسته بندی در زمینه های مختلف
استفاده درصنایع سیم و کابل
استفاده درصنایع غذایی ،دارویی و بهداشتی
مورد استفاده درکارخانجات سیمان وصنایع آرد
صنایع پلاستیک ،کاغذ و چاپ
واستفاده در بسیاری از صنایع وکاربری های دیگر
اصول عملکرد ساید چنل بلوئر
ساید چنل براساس نوع استفاده به صورت دمنده یا مکنده، فشار گازیا هوای مکیده شده ازقسمت دهانه ورودی را افزایش و با حجم مشخص از قسمت دهانه خروجی بلوئر می دمد. بلوئر(ساید چنل) این عمل را با ایجاد (vortex) گردابه ایی که از نیروی گریز از مرکز پروانه بوجود می‌آید، انجام می‌دهد. هنگام چرخش پروانه درقسمت هوسینگ ساید چنل، تیغه های پروانه ، گاز را بسمت جلو می‌رانند و همزمان با آن به علت نیروی گریز از مرکز حرکتی چرخشی تولید میشود. هوا بارها بدلیل افزایش فشار در طول کانال متراکم و کمپرس شده و بسته به ظرفیت سیستم و قدرت الکتروموتور کوپل شده به ساید چنل، دبی با فشار مورد نظر در خروجی ساید چنل ایجاد میگردد.
بلوئر ساید چنل یا ساید چنل دمنده برای تمامی کاربردهایی که نیازمند فشاری بالاتر از خروجی فن عادی هستند قابل استفاده میباشند. از سوی دیگر ساید چنل مکنده در تمامی مصارفی که نیازمند فشار خلاء به میزان محدوده‌ای بیشتر از فشار وکیوم ایجاد شده توسط فن های مکنده و کمتر از فشار های ایجاد شده توسط پمپ وکیوم هستند کاربرد دارد.
مکانیزم عملکرد ساید چنل یا دستگاه بلوئر به شکلی میباشد که بخش درحال چرخش (پروانه ساید چنل) با بدنه دستگاه در ارتباط نمی باشد و به همین علت و عدم اصطحکاک تماسی نیازی به روغن کاری داخلی نیز نمی باشد. در ساید چنل ها تنها گاز یا هوا در سیستم حرکت میکند و لذا آلودگی خارجی ناشی از روغن وجود ندارد. از مزایای عمده دستگاه بلوئر ساید چنل میتوان به نصب وراه اندازی و استفاده آسان، سطح نویز کم، عدم لرزش دستگاه بدلیل استحکام دینامیکی درساختار ساید چنل، حداقل هزینه تعمیر ونگهداری، عمر کاری طولانی، مصرف پایین انرژی در آنها در مقایسه با سایر دستگا‌های هوادهی اشاره نمود.
ساید چنل چیست ؟
یکی از تجهیزات پرکاربرد در صنایع مختلف دستگاههای دمنده(بلوور) و مکنده (اگزاست فن) می باشد که باتوجه به نیاز های متفاوت در هر صنعت از آنها به شکلهای مختلف و میزان هوادهی وفشار متفاوت استفاده می شود بطور معمول نحوه کار این دستگاهها به این صورت می باشد که تولید فشار وهوادهی از طریق الکتروموتور و پروانه ای که متصل به آن می باشد ایجاد میگردد.دراین بین بلوئر ساید چنل( Side Channel Blower ) که هم بصورت مکنده وهم دمنده می تواند مورد استفاده قرار گیرد و البته ساید چنل را به عنوان پمپ های خلاء یا کمپرسور خلاء نیز شناخته میشود، بلوئر ساید چنل نصب به فن های صنعتی و دمنده ها ی سانتریفیوژ فشار نسبتا بیشتری ایجاد میکنند ولی حجم هوایی تولید شده در بلوئر ساید چنل نصبت به فن های صنعتی کمتر می باشد ، با توجه به این موضوع شما می توانید بلوئر ساید چنل را برای میزان معینی از فشار و حجم هوا محدود انتخاب کنید.
دو مشخصه اصلی درانتخاب بلوئر ساید :
۱-میزان فشار بلوئر ساید چنل : ماکزیمم فشاری که برای یک بلوئر ساید چنل می توان در نظر گرفت در حدود یک میلی بار mbar می باشد که باتوجه به نوع کاربردی که بلوئر ساید چنل دارد می توان میزان فشار مورد نظر را با توجه به نمودارههای مربوطه انتخاب کرد که در این حالت سایدچنل می تواند از نوع تک پروانه یا دوپروانه باشد.
۲-حجم هوادهی ساید چنل : میزان هوادهی یا دبی ساید چنل که با توجه به ابعاد پروانه ، تعداد پروانه (تک پروانه یا دوپروانه) و توان الکتروموتور مشخص میگردد، هوادهی ساید چنل بر حسب متر مکعب بر ساعت m3/h یا فوت مکعب در دقیقه cfmبیان می شود. درواقع ارتباط بین میزان فشار و حجم هوادهی بر اساس نمودار های شرکت تولید کننده ساید چنل مشخص می شود که می توان با مشخص کردن یکی از این دو مشخصه مقادیر دیگر را بدست آورد ، بطور ساده می توان گفت زمانی که مد نظر ما ساید چنل با میزان فشار بالا باشد به همان نصب حجم هوادهی کاهش می یابد و بلعکس می توان ساید چنل با حجم هوادهی بالاتری انتخاب کرد که میزان فشار تولیدی کمتری داشته باشد.
نحوه کار ساید چنل
اساس کار بلوئر ساید چنل به این صورت می باشد ، الکتروموتور که معمولا بصورت کوبل مستقیم به پروانه ساید چنل متصل است از طریق نیروی برق شروع به کار میکند و نیروی حاصل از آن پروانه ساید چنل که بصورت تک پروانه یا دوپروانه می باشد را به چرخش در می آورد ، با توجه به شکل و فرم تیغه های بکار برده شده در پروانه ساید چنل و چرخش با سرعت بالا گردابه و توربالانس هوایی ایجاد می شود و با سرعت زیاد از داخل سیلندر به سمت دهانه خروجی بلوئر ساید چنل پرتاب می شود ، کارکرد قطعات ساید چنل و پروانه کاملا بدون روغن بوده هوا و فشار مربوطه از طریق پروانه رادیال و چرخش آن در قسمت بدنه دستگاه ایجاد می شود. بلوئر ساید چنل دارایی یک دهانه ورودی یا مکش و یک دهانه خروجی یا دمش می باشد که در قسمت دهانه خروجی ساید چنل هوا با سرعت بالا و فشار زیاد به سمت بیرون پرتاب می شود. پیشنهاد می گردد جهت عملکرد مناسب و حفاظت از دستگاه ساید چنل و همچنین بالا بردن عمر مفید آن حتما از فیلترهای مخصوص استفاده نمایید تا مانع از ورود اجسام و گرد و غبار به داخل هوزینگ شوید شما می توانید فیلتر های ساید چنل را بصورت دوره ای تعویض نمایید.
لوازم ومتعلقات بلوئر ساید چنل :
- فیلتر هوای ورودی و خروجی
- گیج فشار
- شیر یک طرفه
- شیر اطمینان
- مبدل خروجی
- اتصالات و تبدیل ها ی لوله کشی و..
